PARTICULIERE ARCHIEVEN

1898-1999 / 2000-2015 / 2016-heden /

17-4-2024: Stichting Kastelen, Buitenplaatsen en Landgoederen (sKBL) organiseert in samenwerking met Geldersch Landschap & Kasteelen (GLK) een Studiedag Huisarchieven met als thema 'Verborgen goud van KBL' in de Oranjerie van huis Verwolde in Laren (Gld). Yvonne Molenaar, directeur sKBL opent de dag. Rene Dessing, Maria Luyken-Henke, Astrid Schutte, Femia Siero en Marieke Knuijt zijn de sprekers in dit afwisselende programma dat om 10.00 begint en om 16.15 is afgelopen. lees verder

1-1-2024: Als bestuurder van Stichting Archief van het Huis Oranje-Nassau heeft de Koning het openbaarheidstermijn van particuliere archieven in het Koninklijk Huisarchief verruimd tot 6 september 1948. Daarmee is de gehele regeerperiode van Koningin Wilhelmina vanaf 1898 nu toegankelijk voor onderzoek. lees verder

7-12-2023: Het kennisplatform Particuliere archieven van KIA (Kennisnetwerk Informatie en Archief) houdt een netwerkbijeenkomst in het Utrechts Archief voor iedereen die zich bezig houdt met particuliere archieven. Na de inloop vanaf 13:30 uur start om 14:00 uur een lezing over de omgang met particuliere archieven van subculturen en gemarginaliseerden. Er is een plenaire gespreksronde en aan de hand van voorstellen en ideeen wordt er gediscussierd over het aanbieden en beter zichtbaar maken van archieven. Kennisplatform Particuliere Archieven

25-10-2023: Het Regionaal Archief Nijmegen organiseert een uitwisseluur over de gemeentelijke doelstellingen om meer te investeren in diversiteit en inclusie. Hoe pak je acquisitie van particuliere archieven aan, en welke publieksprojecten doe je wel of niet om een breder, 'diverser' publiek aan te spreken? Elmar van de Ree (publieksarchivaris), Judith van Santen (acquisitie) en Rene Mulders (manager) van het Regionaal Archief Nijmegen gaan in gesprek met collega instellingen. Zie Kennisplatform Particuliere Archieven

19-4-2023: Het onderzoek naar het koloniale verleden en de slavernij raakt ons allemaal. Historicus Raymund Schutz, senior onderzoeker bij het Haags Gemeentearchief, vertelt over de complexiteit van dit thema in de Lezing "De persoonlijke dimensie van historisch onderzoek" en benadrukt dat prive-archieven van regentenfamilies bronnen zijn om meer informatie te vinden over de politieke context en geldstromen van de V.O.C. bekijk hier

FEBR. 2023: Archieven vormen de basis van onze rijke culturele geschiedenis. Het landelijke kennisinstituut voor cultuur & digitale transformatie (DEN) publiceert de handreiking "Particuliere archieven van makers in de culturele sector" om makers inzicht te bieden in de stappen die zij zelf kunnen zetten om hun archief duurzaam en herbruikbaar te maken, in de eerste plaats voor eigen gebruik, en om te laten zien wat archiefinstellingen ter ondersteuning te bieden hebben. lees verder
Zie ook de korte introductie "Je archief op orde". lees verder

NOV. 2022: Judith Noorman, kunsthistoricus aan de Universiteit van Amsterdam, gespecialiseerd in de rol die vrouwen speelden op de kunstmarkt in de Gouden Eeuw, maakte samen met Robbert Jan Van der Maal "Het unieke memorieboek van Maria van Nesse" over de geschriften van Maria van Nesse. Onderzoeker Robbert Jan van der Maal vond het manuscript in 2019 in een Belgisch familiearchief. Maria van Nesse, leefde tussen 1588 en 1650 in Alkmaar. Het betreft hoofdzakelijk een financiele boekhouding, maar er staan ook alledaagse dingen in die ze zich later wilde kunnen herinneren, losse aan tekeningen voor haarzelf of over haar familie lees verder

10-5-2022: Prins Carlos de Bourbon de Parme heeft maandag 9 mei zijn familiearchief overgedragen aan het Katholiek Documentatie Centrum (KDC) en de Radboud Universiteit te Nijmegen. Het grote meertalige archief is naar schatting 50 meter lang en bevat waardevol materiaal, zoals nog nooit eerder ontsloten bronnen over de turbulente politieke geschiedenis van het 20e eeuwse Spanje; handgeschreven, pauselijke brieven die zelfs bij het Vaticaan niet bekend zijn; correspondentie tussen de adellijke families in Europa uit de 19e en 20e eeuw en een rijke fotocollectie met tienduizenden foto's vanuit de hele wereld uit begin 20e eeuw. lees verder

JAN. 2022: Iedereen heeft een archief: voorwerpen, verhalen en herinneringen van vroeger. Het Amsterdamse Museum Van Loon geeft bezoekers de kans om achter de archiefdeuren te kijken en in te zoomen op originele documenten, brieven en foto's die normaal gesproken verborgen blijven. Het zijn unieke objecten die tot vierhonderd jaar terug gaan, en die betrekking hebben op de verhalen en de geschiedenis horend bij het pand en de familie. De tentoonstelling "Toekomstig Verleden, een archief vertelt" is t/m zondag 27 februari 2022 te bezoeken. lees verder

28-9-2021: Het dagboek van Eimert Papenborg (1826-1888) is vier generaties in de familie bewaard gebleven. Nazaat Guido Papenborg heeft het enkele jaren terug aan het Openluchtmuseum in Arnhem geschonken. Het geeft een realistisch beeld van het alledaagse bestaan in de Achterhoek gedurende de 19de eeuw. Aan de hand van tien thema's plaatst conservator Dr. Hans Piena het boerenleven in een cultuurhistorische context. lees verder

SEPT. 2021: Nieuws van het Kennisplatform voor Particuliere archieven: Gezelschappen binnen de podiumkunsten, individuele kunstenaars, makers en ontwerpers hebben gereedschappen en kennis nodig om hun archieven op orde te brengen. Kennisnetwerk Informatie en Archief (KIA) en Digitaal Erfgoed Nederland (DEN) werken het komend halfjaar aan een handreiking voor particuliere archiefvormers zodat zij zelfstandig stappen kunnen zetten om hun archief duurzaam te bewaren en te delen. Het is een gemeenschappelijke zorg van de instellingen en de particuliere archiefvormers om particuliere archieven digitaal te verbinden met de collecties van erfgoedbeherende instellingen. lees verder

SEPT. 2021: Er ligt een gedeelde opgave binnen de keten om gezelschappen, individuele kunstenaars, makers en ontwerpers in staat te stellen om hun archieven op orde te brengen met de kennis van informatie- en archiefspecialisten en om deze ook voor het publiek beschikbaar te maken. Maar in de praktijk weten cultuurproducerende- en archiefbeherende instellingen elkaar niet altijd makkelijk te vinden. Digitaal Erfgoed Nederland (DEN) wil de kloof tussen particuliere archiefvormers en archiefinstellingen dichten en met de verschillende partijen het gesprek starten over generieke oplossingen om particuliere archieven te behouden en exploiteren. lees verder

2021: Het Indisch Familie Archief (IFA) dat sinds 2009 tijdelijk is ondergebracht bij het Haags Gemeentearchief zal aan museum Bronbeek in Arnhem overgedragen worden. Door het bij overheidsinstelling onder te brengen zal het IFA als nationaal erfgoed bewaard blijven. De Stichting Indisch Familie Archief blijft bestaan. Het Haags Gemeentearchief was bereid om het IFA in de eigen collectie op te nemen, maar voor het bestuur van de stichting is het belangrijk dat de collectie in een Indische omgeving terechtkomt, waar kennis aanwezig is van Nederlands-Indie en zijn geschiedenis. Uiteindelijk is de voorkeur uitgegaan naar museum Bronbeek. De verhuizing zal naar verwachting na anderhalf a twee jaar afgerond kunnen worden. lees verder

28-1-2021: De Masterscriptie "Archontische krachten in Groningen, over de omgang met archieven van subculturen en gemarginaliseerden" van Sebastiaan Vos aan de Universiteit van Amsterdam Archiefwetenschap signaleert en geeft aanbevelingen in de vorm van een "Projectplan acquisitie particuliere archieven 2021-2024" lees verder

2019-2021: In Nederland is behoefte aan meer kennis over kunstenaars-nalatenschappen. Zowel bij kunstenaars en erfgenamen, als bij culturele instellingen. In opdracht van het Mondriaan Fonds voert Miriam Windhausen de Pilot Quick Scan kunstenaarsnalatenschappen uit om aan de hand van zes casussen een visie te ontwikkelen om kunstenaars en erfgenamen met een relatief kort adviestraject op weg te helpen in het voorbereiden en beheren van een nalatenschap. De casussen betreffen: Maria Blaisse (1944), Auke de Vries (1937), Lydia Schouten (1948) en de nalatenschappen van Ulay (1943-2020), Sef Peeters (1947-2019) en het kunstenaarsechtpaar Nel Klaassen (1906-1989) en Jaap Bouhuys (1902-1983). lees verder

2020: In de eerste drie maanden zijn door vrijwilligers bij het Centraal Bureau voor Genealogie vijf plaatsingslijsten van familiearchieven vervaardigd van de families: Berger, Groenhoff, Janssen, Van Eijkeren en Zimmerman. Laatstgenoemd familiearchief bevat interessante documenten over deze voorname familie, waaronder de correspondentie van W. (Willem) T.C. Zimmerman (1892-1964). (Bron jaarverslag C.B.G. 2020)

2020: Livestream, Anouk van Mil in gesprek met with Brandy Sanmoeradi, archivist Gerrit Rietveld Academie & community Archiving project Gerse Vrouwe kijk hier

3-12-2020: Twee keer per jaar faciliteert de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed het platform Kastelen & Buitenplaatsen. Het thema van het forum is deze keer "Huisarchieven". Talloze Nederlandse kastelen en landhuizen hebben huisarchieven. Soms zijn deze met behulp van professionals zorgvuldig ontsloten en ondergebracht in prachtige archiefruimtes op het landgoed. Ook zijn vele huis- en familiearchieven ondergebracht bij Nederlandse archiefinstellingen zoals het Nationaal Archief in Den Haag of een van de provinciale of lokale archiefdiensten. Soms zijn deze archiefbestanden bescheiden, in andere gevallen beslaan zij vele tientallen meters. Hierin zijn zowel qua aard als leeftijd zeer uiteenlopende documenten te vinden, waaronder zelfs 13de-eeuwse archiefstukken. lees verder

SEPT. 2020: Het archief van kunstenaars is een bron van (kunst)historische herinnering. Marianne van der Heijden (1922-1998) maakte monumentale wandkunstwerken, grafiek en achter glas schilderingen. In de hoop op erkenning na haar dood stelde zij een archief samen met recensies van haar werk, dagboeken, reisverslagen en brieven aan opdrachtgevers en collega's. Aan de hand van haar nalatenschap schreef kunsthistorica Lies Netel een boek over haar leven en werk. Zij geeft ook een unieke inkijk in de naoorlogse Nederlandse kunst(stromingen), de emancipatie, het katholicisme. Het boek is een antwoord op de metavraag: wat er met grote nalatenschappen van tamelijk onbekende kunstenaars moet worden gedaan. lees verder

FEBR. 2020: In het e-book Archiving People. A Social History of Dutch Archives beschrijft Em. prof. Eric Ketelaar de geschiedenis van het archief en archivering in Nederland. De publicatie is uitgegeven door Stichting Archiefpublicaties en gratis te downloaden (302 blz). Ontdek "past archiving practices, and find an answer to the question: what did archiving people do in the Netherlands and why did they do it in different domains". e-book

24-1-2020: Kleinzoons van oud-burgemeester Jan Hazenberg schenken het persoonlijke archief van hun grootvader aan het Gemeentearchief Veenendaal. Archiefmedewerker Janneke van den Berg in de Gelderlander: "we krijgen wel vaker wat archiefdozen van mensen overhandigd, maar dat gaat meestal om 1 - 2 dozen. Dit bleken 26 dozen met oude documenten, daar stonden we wel even van te kijken." Het archief bestaat uit persoonlijke stukken, dagboeken, foto's en correspondentie met materiaal uit de periode dat hij burgemeester was. Veenendaal groeide van dorp naar industriestad. Het gemeentearchief zal de komende maanden geordend en opgeslagen worden. Het zal geinventariseerd moeten worden.

2-1-2020: Openbaarheidsdag in het Nationaal Archief. Net als voorgaande jaren worden er in het nieuwe jaar duizenden archiefstukken openbaar die nog niet eerder in te zien waren, of alleen onder voorwaarden. lees verder

30-9-2019 Een door de Raad voor Cultuur ingestelde onafhankelijke commissie, onder leiding van oud-minister Alexander Pechtold, stelt dat de bescherming van cultureel erfgoed in Nederland verbeteren moet: het kabinet doet veel te weinig om het erfgoed te beschermen. Aanleiding was de verkoop van een Rubens-tekening van prinses Christina naar het buitenland. Het begrip Erfgoed moet je niet te smal definieeren, aldus Pechtold in een interview op de radio, het gaat niet alleen om kunstuitingen, maar ook om design of manuscripten. De adviescommissie onderzocht in hoeverre de huidige wetgeving voldoet en of de aanwijzingscriteria voor de lijst met beschermd erfgoed nog adequaat zijn. De bevindingen staan in het adviesrapport "Van terughoudend naar betrokken". Het is een bruikbaar advies om het effect van de Erfgoedwet voor cultuurgoederen en verzamelingen in particulier bezit te versterken, zonder dat daar al te grote wetsaanpassingen voor nodig zijn. lees verder

3 SEPT. 2019: Het Rijksarchief en de onderzoeksgroep Nieuwe Tijd van de KU Leuven organiseren in Heverlee (in het kader van van het TEMAS-project, Thesaurus of Early Modern Archival Sources) een workshop over vroegmoderne familiearchieven. Hoe staan livres de raison, huishoudjournalen, wapenboeken, dagboeken en andere bronnen in relatie met de handelingen, activiteiten en sociale status van de families die ze vormden? Welke incentives en noden vormden de aanleiding voor de ontwikkeling van nieuwe documenttypes? En hoe werden familiearchieven beheerd in de vroegmoderne periode? De workshop wordt ingeleid door em. prof. Eric Ketelaar (Universiteit van Amsterdam). lees verder

JUNI 2019: Schrijven met de hand wordt als cultureel immaterieel erfgoed aangemerkt. Handgeschreven boodschappenlijstjes, briefjes op de keukentafel, dictees, een mooie ansichtkaart of brief, ze bestaan nog wel, maar er wordt steeds minder geschreven. Het platform Handschriftontwikkeling staat op onderwijsbeurzen en ze bieden lespakketten en programma's aan om schrijven op school te verbeteren. Ze zet zich al drie jaar in om het handschrift op de erfgoedlijst te krijgen. Volgens het Kenniscentrum Immaterieel Erfgoed Nederland (KIEN) is de bijschrijving geen erkenning. Wel een onderkenning dat het zorg behoeft en dat een gemeenschap zich daarvoor wil inzetten. lees verder

JUNI 2019: Tijdens de Algemene Kunst- en Antiek Veiling in het Haagse Venduehuis is onlangst LOT 4053 voor 2600 euro verkocht. Het betreft een koffertje met papieren, waaronder diverse koninklijke menu- en uitnodigingskaarten (periode 1930-1990) uit het familiearchief van een oud adjudant van Prins Bernhard. lees verder

4-6-2019: Tijdens de Archiefdagen 2019 organiseert het Kennisplatform Particuliere Archieven samen met het Kennisplatform Professionalisering een middagprogramma rond het thema het documenteren van de 21ste eeuwse samenleving. Wat kunnen wij als archivarissen daarmee (of niet)? Met welke (tegengestelde) belangen en waarden heb je te maken als je particulier archief 'by design' wilt veiligstellen, en hoe ga je daarover met elkaar in gesprek? Welke veren moet je als archivaris laten, welke kennis en expertise ontberen wij (nog) en waar ligt onze toegevoegde waarde? lees verder

29-5-2019: The third edition of Artists and Archivists is hosted by the Reinwardt Acamemy in Amsterdam with four roundtables: 1. Artists archives: the myth of Rodin; 2. Unfolding conflicted heritage - embodiment as archival practice; 3.Traveling collections and storytelling as ways of unfolding an archive; 4. Reworking colonial photographs. "Artists and Archivists" is a series initiated by ARIAS (platform for research through the Arts and Science), with the aim to engage artists, archivists and other researchers in a dialogue on their research approaches, methods and results. lees verder

7-5-2019: In Utrecht worden de eerste onderzoeksresultaten van het onderzoeksproject Kasboekje van Nederland van de Universiteit Utrecht gepresenteerd. De financiele geschiedenis van Nederlanders gaat niet alleen over banken en verzekeraars, maar ook over hoe huishoudens en ondernemingen in het dagelijkse leven omgaan met geld. Met bijzondere vondsten en nieuwe inzichten levert het onderzoek een schat aan informatie over hoe Nederlanders omgaan met geld. lees verder

26-04-2019: Nederlands industrieel Petrus Regout (1801-1878) richtte in Maastricht de kristal- en aardewerkfabriek P. Regout & Co op, die veel later bekend raakte als Sphinx. Er is een familiestichting wordt geleid door voorzitter John (64) en archivaris Clemens (65). Het regionaal Historisch Centrum Limburg beheert een deel van het familiearchief (2,5 meter) en allerlei voorwerpen zijn verdeeld onder familieleden (juridisch eigendom stichting). Clemens: "We hebben daarnaast op onze familiesite een virtueel museum in de vorm van kasteel Vaeshartelt dat tot het eind van de jaren vijftig in de vorige eeuw bezit van onze familie was. De vijf digitale zalen tonen elk de historie van een van onze takken. Trouwens, misschien moeten we de stichting toch maar een extra taak geven: familiepromotie." lees verder

28-3-2019: Bijeenkomst van het Platform Particuliere Archieven in het Stadsarchief van Rotterdam met als titel Nieuwe aanwinsten - Archieven van migranten Vinden migranten zichzelf eigenlijk wel terug in de Nederlandse archieven? De sprekers zijn: Maartje van de Kamp Universiteit Leiden; Marie Claire Dangerfield Stadsarchief Rotterdam; Mitchell Esajas The Black Archives Amsterdam; Milena Mulders van het pop-up Migratiemuseum Heerlen. Tijdens de bijeenkomst komt de term Activist Archivist naar voren en wordt het duidelijk hoe belangrijk het is om archieven in particulier beheer te kunnen houden. lees verder

2018: Het jaarverslag van het Regionaal Archief Alkmaar (RAA) meldt dat de volgende archieven en collecties zijn verworven: Overheidsarchief: 260 meter | Particuliere archieven: 46 meter | Bibliotheekcollectie: 310 titels | Beeldcollectie: 59. De collectie van het RAA blijft groeien. Daarvoor zorgt in de eerste plaats de wettelijk verplichte overbrenging van overheidsarchieven van 20 jaar en ouder. Daarnaast heeft het RAA als taak de geschiedenis van de aangesloten gemeenten op representatieve wijze te documenteren. Dat doet het RAA door het verwerven van particuliere archieven, historisch beeldmateriaal en publicaties uit en over het verzorgingsgebied. lees verder

19-10-2018: Mirjam Nieboer, Monica Soeting en Nina Wijsbek van het Nederlands Dagboekarchief en Kristina Racina en Eva Barrbisch van het Expatriate Archive Centre nemen deel aan de tweede EDAC-meeting in Wenen. Tijdens deze tweedaagse bijeenkomst zijn er presentaties over de collecties en archieven van de deelnemers en staat de discussie What is a diary op de agenda. lees verder

10-7-2018: Carla van Beers geeft een handleiding voor het maken van een familiearchief uit. Het boekje "Zo orden je het familiearchief" biedt uitkomst voor iedereen die thuis een archief wil ordenen, verpakken en ontsluiten. Aan de hand van zeven stappen krijg je een helder en beknopt overzicht van de aanpak. Geillustreerd met voorbeelden, 47 bladzijdes. lees verder

25-5-2018: gaat de nieuwe Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG) in. Deze Europese verordening vervangt de Nederlandse Wet bescherming persoonsgegevens (Wbp). De archief-en informatiesector krijgt met veranderingen te maken. Vele vragen komen bij het Nationaal Archief en KVAN/BRAIN binnen: Hoe verhouden de Archiefwet, de AVG en de Uitvoeringswet zich tot elkaar; Hoe geef je praktisch invulling aan de verplichting om een verwerkingsregister aan te leggen als het gaat om verwerkingen in het kader van het archiefwettelijk beheer; Waar moet je in het kader van de AVG op letten bij de verwerving van particuliere archieven; Ontkomen we aan pseudonimisering en anonimisering; Mag je offline meer dan online qua beschikbaarstelling van (bijzondere) persoonsgegevens? lees verder

MEI 2018: Marijke Brekelmans draagt het familiearchief en het persoonlijke onderzoeksarchief van haar vader Frans Brekelmans (1917-2012) over aan Stadsarchief Breda. Brekelmans was van 1957 tot en met 1982 gemeentearchivaris van Breda en had na zijn pensionering zijn zakelijk archief daar al grotendeels ondergebracht. De afgelopen vijf jaar is in overleg met dochter Marijke de rest geinventariseerd. Hij documenteerde werkelijk alles in zijn leven. Het is uniek materiaal, zegt Archivaris Wim Mastenbroek. lees verder

MAART 2018: Het Nederlands Dagboekarchief ontvangt schenking van 41 reisjournalen van Emma Beer-Sieburgh. lees verder

21-2-2018: Postzegelverzamelaar Wim Promper (65) uit Mierlo schenkt brief aan Museum Helmond. Enkele jaren geleden kocht hij deze op veilingwebsite Ebay, vanwege de bijzondere poststempel "126 Helmont". In de Franse Tijd was dat het departementsnummer. De brief uit 1811 is geschreven door Carel Frederik Wesselman. Promper zegt dat de brief heel goed in de permanente kasteelexpositie past, hierin speelt de familie Wesselman een prominente rol. Het familiearchief van de Wesselmannen bevindt zich overigens bij het Regionaal Historisch Centrum in Eindhoven. lees verder

6-2-2018: Het Nationaal Archief in Den Haag ontvangt het omvangrijke archief van stichting Indisch Thee- en Familiearchief Van der Hucht op West-Java. Het gaat om 2593 archiefstukken en veertien boeken en artikelen. Hella Haasse baseerde haar bekende roman "Heren van de Thee" uit 1992 op correspondentie uit dit archief. Het archief geeft veel informatie over thee- en kina-ondernemingen en laat zien waarom families tussen 1840 en 1960 zich vestigden in Nederlands-Indie. lees verder

2-1-2018: het Nationaal Archief maakt ieder jaar op "Openbaarheidsdag" opnieuw archieven openbaar die lange tijd gesloten zijn gebleven. Tijdens deze dag verbreekt de algemene rijksarchivaris, Marens Engelhard, de zegels van tot nu toe geheime correspondentie. lees verder

Eind 2017: Kennisnetwerk Informatie en Archief. (KIA) is de ontmoetingsplaats voor vakgenoten en geinteresseerden in de wereld van informatie, archief en erfgoed. Met KIA slaat de informatie-, archief- en erfgoedsector de handen ineen. Op de interactieve kennisplatforms komen uiteenlopende thema's aan bod, waaronder ook Kennisplatform Particuliere Archieven, het is een openbare groep. lees verder

December 2017: kavel 1939 Familie-archiefje van Kunstverzamelaar Arnold van Buuren en Juliette van Buuren-Polak, beiden overleden 23 april 1943 te Sobibor is verkocht voor 290.00 euro bij Zwiggelaar Auctions in Amsterdam. Archiefje bestaat uit brieven en 18 stuks documentatie, waaronder een lijst met schilderijen van grote meesters als Lippi, Mantegna, Botticelli, Rembrandt, Gainsborough, Hals, Steen, Vermeer, etc. en een groen leren correspondentie-koffertje met de initialen "JB" met 65 vooroorlogse (familie)foto's, een ansichtkaart, en aantekenboekje met prijzen van schilderijen en 3 zakspiegeltjes. lees verder

4-11-2017: In de Groninger Archieven worden feiten bewaard, geen fictie. Het gebeurt zelden dat ze over boekenverzamelingen van Groninger auteurs ontfermen. "Een paar jaar geleden kregen we een collectie van Jan Boer: boeken, correspondentie, manuscripten, heel bijzonder, daar zijn we blij mee. Het archief van Gerrit Krol hadden we ook graag gewild, maar dat is naar het Literatuurmuseum in Den Haag gegaan. Wat begrijpelijk is." Maar nu hebben ze zich over het oeuvre van Henny Thijssing-Boer, koningin van de streekroman ontfermd: een vitrinekast vol streekromans van de in 2011 overleden schrijfster. Een echte krent in de archiefpap, stelt Johan Waterborg. lees verder

1-11-2017: Het Archief van Aletta Jacobs staat op de wereld Erfgoedlijst. De brieven, foto's, documenten en artikelen van Aletta Jacobs, strijder voor vrouwenrechten, zijn van internationale waarde. Eerder al gaf de Koninklijke Bibliotheek het archief van Aletta Henriette Jacobs (1854-1929) de A-status voor Nederlands erfgoed. Nu behoort het ook tot Unesco's 'Memory of the World', waarmee het VN-instituut zegt dat het archief het waard is om beschermd te worden, aldus Juul Muller van Atria, kennisinstituut voor emancipatie en vrouwengeschiedenis, dat het archief beheert. lees verder

30-10-2017: Het archief van Aletta Jacobs (1854-1929), onderdeel van Atria's collectie, is officieel erkend als UNESCO-erfgoed. Slechts vier andere archieven van vrouwen komen voor in het Memory of the World register (sinds 2009 ook de dagboeken van Anne Frank), op een totaal van ruim 400 archieven. Feministe Aletta Jacobs was pionier en inspirator op velerlei terrein o.a. in het bevechten van toegang van vrouwen tot universitair onderwijs, toegang tot gezondheidszorg en voorbehoedsmiddelen en de vrouwenkiesrechtstrijd. Zij voerde een levendige correspondentie, ook internationaal. lees verder

28-9-2017: De nieuwe bijeenkomst van het Platform Particuliere Archieven wordt gehouden bij ATRIA in Amsterdam en staat in het teken van het thema kiezen is een keuze. Het gaat over de hotspotmonitor & moderne selectiemethoden en hoe archiefinstellingen hun kerncollectie ordenen. lees verder

20-9-2017: Rector magnificus Bert van der Zwaan en algemeen directeur van de NTR Paul Romer tekenen een uniek samenwerkingscontract. Met deze eerste publiek private samenwerking tussen een Universteit en een omroep doen wetenschappers onderzoek naar de vraag: Hoe regelen Nederlanders hun geldzaken en hoe is dat in de afgelopen eeuw veranderd? Hoogleraar Financiele Geschiedenis Oscar Gelderblom en zijn team struinen samen met de NTR Nederlandse familiearchieven af op zoek naar oude financiele documenten. Zij zoeken: kasboekjes, oude loonzakjes, voedselbonnen, vakantiezegels, spaarbankboekjes, facturen en contracten. "Alle documenten eigenlijk die laten zien hoe mensen vroeger met geld omgingen." Het materiaal dat binnenkomt wordt gebruikt in de zesdelige televisieserie Kasboekje van Nederland die vanaf 29 maart 2018 wordt uitgezonden door de NTR. lees verder

October 2017: Na het overlijden van zijn moeder vond Edward MacLeod dozen vol familiearchief in de kelder. Daarin trof hij aan: een bundel brieven in een envelop met een koordje eromheen met als opschrift "Brieven van M-H aan mijn grootvader E.H.D. MacLeod en andere stukken". De brieven daterend van 1902-1904 zijn door Edward MacLeod (de achterkleinzoon van M-H) in bruikleen gegeven aan Tresoar, het centrum voor Friese geschiedenis en cultuur in Leeuwarden. Nu is het duidelijk geworden hoe Margaretha Geertruida Zelle ertoe kwam Mata Hari te worden. In 2017 is het honderd jaar geleden dat de Friezin door het Franse leger werd gefusilleerd op verdenking van spionage. In het museum is een grote tentoonstelling over het leven van Mata Hari te zien. lees verder

26-10-2017: Ter gelegenheid van de nieuwbouw en de voltooiing van de inventarisatie van het stadsarchief organiseert Stadsarchief Delft een symposium rondom het toepasselijke en actuele thema: Archief, identiteit en emotie. Sprekers zijn: Gerrit Verhoeven, Eric Ketelaar, Luuc Kooijmans en Theo Thomassen. lees verder

Geen rustig bezit. Archief, identiteit en emotie

De buikspreker en het archief

Waarheidsvinding in particuliere archieven: tussen familietrots en historische speurzin

Papieren erfgoed en erfgoed online: identiteitsvorming vroeger en nu

1-8-2017: De toegang op het archief van de adellijke familie Bentinck staat sinds deze week online. De Bentincks zijn van oorsprong een Gelders adellijk geslacht met onroerende goederen in het kwartier van Veluwe. Het familiearchief bestaat in hoofdzaak uit archieven van Charlotte Sophie von Aldenburg en Willem Bentinck en hun nazaten tot aan het einde van de 19e eeuw. De persoonlijke correspondentie van Charlotte Sophie (1715-1800) bestaat uit meer dan 25.000 brieven, deze konden worden gedigitaliseerd dankzij subsidie, verleend door Metamorfoze, het Nationaal Programma voor het behoud van papieren erfgoed. lees verder

19-6-2017: is de Handreiking Periodieke hotspot-monitor decentrale overheden uitgebracht in opdracht van Archief2020 onder verantwoordelijkheid van het project Archiefinnovatie Decentrale Overheden (AIDO) in samenwerking met het Nationaal Archief en met steun van het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW). Het is een instrument en resulteert in een selectie van blijvend te bewaren archiefbescheiden van de overheid en eventueel van particuliere archiefvormers. Het geeft uitzonderingsregels: archieven die anders vernietigd zouden worden omdat de bewaarplicht vervalt, kunnen zo alsnog bewaard blijven. Ook biedt het werken met HOTSPOT'S meer mogelijkheden voor het acquireren van particuliere archieven of archiefbescheiden. Als archiefinstellingen door beperkingen in hun middelen keuzes moeten maken, is de prioritering van de hotspots hierbij een goed uitgangspunt. Bij het acquireren van particulier archiefmateriaal is het verstandig na te gaan of samenwerking met andere zorgdragers of archiefinstellingen mogelijk is. lees verder

2-5-2017: In musea is er vaak geen plek voor, maar de stichting Erfgoed Fundaasje duikt graag in bedrijfs- en familiegeschiedenis. De Stichting voert de komende jaren een pilot uit wat betreft het verzamelen, beschrijven en digitaliseren van schriftelijk en materieel archiefmateriaal uit de agrarische wereld. "Sadat s'n kolleksje byinoar bliuwt en goed bewarre wurdt", want wat nu niet van belang wordt geacht, kan over tientallen jaren heel 'nijsgjirrich' zijn. Als een archief in kaart is gebracht, draagt de stichting haar kennis over aan Tresoar. Eventueel kunnen families (delen van) een archief alleen in bruikleen geven, zodat ze toch eigenaar blijven. En ze kunnen privacybepalingen opleggen, zodat stukken niet voor iedereen inzichtelijk zijn. "Mar dan wurdt it erfguod yn alle gefallen goed bewarre." Want dat is het belangrijkste doel. lees verder

27-3-2017: Het Arctic World Archive in een buiten bedrijf gestelde kolenmijn bij de stad Longyearbyen is officieel geopend. Landen die vrezen te worden getroffen door oorlog, natuurgeweld of computerkrakers kunnen er hun geschriften op film voor ten minste 500 jaar laten bewaren. In de mijn is de temperatuur altijd tussen de 5 en 10 graden onder nul, uitermate geschikt voor het heel lang goed houden van informatiedragers. Spitsbergen staat bovendien te boek als gedemilitariseerde zone. Mexico en Brazilie zijn de eerste klanten. De Mexicanen brengen bijvoorbeeld uit angst voor aardbevingen onder meer hun grondwet in Longyearbyen onder. Op Spitsbergen wordt al zaaigoed uit de hele wereld bewaard. lees verder

7-2-2017: Het Centrum voor familiegeschiedenis in Den Haag heeft een buitengewone aanvulling op het familiearchief Maduro in ontvangst genomen uit handen van George Alvarez-Correa, de oudste zoon van George's zus Sybil. Het betreft 350 brieven die onlangs ontdekt werden in een kist in een loods op Curacao. Alvarez-Correa kwam de brieven tegen toen hij in zijn opslag op zoek was naar het militaire uniform van George Maduro (1916-1945) voor een tentoonstelling. De brieven werpen nieuw licht op de jonge jaren van George Maduro, naamgever van Madurodam. De brieven zijn niet verwerkt in de veelgeprezen biografie over George Maduro die afgelopen zomer verscheen. lees verder

3-2-2017: Het Historisch Centrum Overijssel heeft nieuwe archieftoegangen online gezet. Waaronder het Familiearchief Van Hoevell, Haus Gnadenthal, oorkonden, 1400 - 1837, Familiearchief Doyer te Ruinen (II), 1907 - 1946, Familiearchief Thomassen a Thuessink, 1631 - 1902 lees verder

5-1-2017: Onlangs brachten twee kleinkinderen van L. Schiethart het archief van de familie Schiethart over naar het Regionaal Historisch Centrum Vecht en Venen. Lodewijk Schiethart (1881-1967) was van 1911 tot en met 1946 zowel burgemeester van de gemeente Vreeland als van de gemeente Nigtevecht. Het archief bevat ook materiaal van aanverwante geslachten. lees verder

1-1-2017: Met ingang van het nieuwe jaar maakt het Stadsarchief Rotterdam de nieuwe openbare lijst 2017 bekend: er zijn 620 archieven openbaar geworden waaronder ook weer enkele familiearchieven. Familie Kolff, van der Velden, van der Pot, van Rossem, Dutilh, Mees, Chabot, , van der Pol, Nolst Trenite. lees verder

2016: Er is een nieuwe uitgave van het egodocumenten repertorium samengesteld door Ruud Lindeman en Yvonne Scherf met een inleiding van Arianne Baggerman en Rudolf Dekker. Dit repertorium bevat een zo volledig mogelijk overzicht van autobiografieen, memoires en dagboeken geschreven door Nederlanders uit de zestiende tot begin negentiende eeuw. Het repertorium kwam tot stand door een landelijk inventarisatieproject, waarbij alle bibliotheken en archieven werden bezocht. Zowel gedrukte egodocumenten als in handschrift overgeleverde teksten zijn opgenomen. Van alle egodocumenten is de inhoud beknopt beschreven. Ook zijn verwijzingen naar tekstedities en literatuur over de teksten opgenomen. De beschrijvingen worden voorafgegaan door een korte biografie van de auteur. lees verder

15-11-2016: Het Stadsarchief heeft dit jaar een handleiding digitale archieven opgesteld om archiefvormers van verenigingen, stichtingen, bedrijven, prive personen en families te adviseren. Door goed beheer van lopende digitale archief kan men een duurzaam archief van cultuurhistorische waarde vormen dat eventueel op termijn naar het Stadsarchief kan worden overgebracht. lees verder

2016: Het Amsterdamse Stadsarchief heeft drie digitaal geboren particuliere archieven in haar collectie opgenomen. Het gaat om ImagineIC, ClubTrouw en Migrantentelevisie Nederland.

4-11-2016: Het project "Particuliere Archieven Nederland op de kaart" (Archief2020) signaleert n.a.v. de Maatschappijbrede Trendanalyse 1976-2005 (rapport maart 2016 Nationaal Archief) twaalf domeinen: Gezondheid - Welzijn - Wonen - Recht - Verkeer en vervoer - Werk en inkomen - Cultuur, leefstijl en mentaliteit - Natuur en milieu - Veiligheid - Economie - Onderwijs en wetenschap - Politiek en openbaar bestuur
Daarbij wordt er met zg. hotspots en actoren gewerkt zodat er door de diverse archiefinstellingen in Nederland gezamelijk aan een evenwichtige collectieopbouw en acquisitie beleid gewerkt kan worden. De Actorenlijst met een destillaat uit de Trendanalyse geeft aan waar het allemaal om draait. lees verder

2016: Het Nationaal Archief bouwt in opdracht van het ministerie van OCW een elektronisch depot voor het Rijk. Begin 2016 zijn RHC's in Noord-Holland, Overijssel, Gelderland, Zeeland en Utrecht al aangesloten op het e-Depot. Het Nationaal Archief levert hierbij ondersteuning. In het e-Depot komt informatie terecht van de ministeries en organisaties binnen de (Rijks)overheid die landelijk opereren. Alle elf de Regionale Historische Centra kunnen hun archieven in hetzelfde e-Depot plaatsen. De RHC's beheren ook het archief van aangesloten gemeenten, waterschappen, maatschappelijke organisaties en particulieren in hun provincie. lees verder

Oktober 2016: Het Nederlands Fotomuseum beheert het archief van Fotograaf Kors van Bennekom (1933-2016). Het bevat duizenden prints en 700 duizend negatieven. Het hart van het archief wordt gevormd door 75 ordners in een stalen kast: de verzameling familiefoto's. Van Bennekom wilde de geborgenheid van zijn familie vastleggen. De familiefoto's die hij vanaf 1953 maakte geven een unieke inkijk in het leven van een Nederlands gezin over een periode van meer dan vijftig jaar. lees verder

8-6-2016: Bij Zwiggelaar Auctions in Amsterdam is kavel 1704 verkocht voor 2200,00 euro. Het is een Verzameling van 36 brieven, 18 ansichtkaarten en 4 telegrammen, van cellist Pablo Casals (1876-1973) alle gesigneerd, aan Monsieur et Madame (Arnold et Juliette) Van Buuren of alleen aan Madame Van Buuren. lees verder

30-5-2016: Esmeralda Tijhoff schrijft in haar blog een kleine dankbetuiging aan de mensen die brieven bewaren en archiveren, met een prachtig voorbeeld van Rome Boissevain-Kalff uit 1944. "Bij het schrijven van een biografie over de levens van een vrouw word je sterk teruggeworpen op de familiearchieven. En zelfs deze archieven hebben de neiging enkel stukken te bewaren van 'belangrijke' mensen (= mannen)." lees verder

22-4-2016: Opening van de nieuwe kasteeltuin van Kasteel Huis Bergh in 's-Heerenberg. Het ontwerp van de tuin is geinspireerd op een kaart uit 1727, afkomstig uit het familiearchief, toen het complex van Huis Bergh, inclusief tuin, werd vastgelegd door cartograaf Theodor Bucker. Met de nieuwe inrichting is de nauwe relatie tussen tuin en kasteel weer zichtbaar. De tuin is aan de collectie toegevoegd en daarmee voor de toekomst veilig gesteld. Het in de twaalfde eeuw gebouwde slot kende mooie en minder mooie tuinperiodes. De afgelopen jaren lagen er volkstuintjes. Tuinarchitect Peter Verhoeff van de Stichting in Arcadie maakte geen exacte kopie van de kaart van 1727, maar een onderhoudsvriendelijke tuin met een fruitboomgaard en een siertuin. Al in 1461 werd er melding gemaakt van de tuin van Huis Bergh in een document in het familiearchief en daaraan dankt de tuin de naam 'De oudste tuin van Nederland.' lees verder

6-4-2016: Het Platform Particuliere Archieven organiseert in samenwerking met de projectgroep Particuliere Archieven op de Kaart een PPA-bijeenkomst om archivarissen en documentalisten te informeren over en te betrekken bij het lopende project. De projectgroep wil graag met eenieder die te maken heeft met acquisitie en bewaring van particuliere archieven in gesprek: welke archieven zouden er moeten worden geworven om een bijdrage te leveren aan een goede en verantwoorde 'Collectie Nederland'. Het project 'Particuliere Archieven op de Kaart' is een initiatief van een twaalftal collega's van grote bewaarplaatsen lees verder

23-3-2016: Tijdens een feestelijke bijeenkomst werd in het oude stadhuis van Wijk bij Duurstede de inventaris van het Familiearchief De Wijkerslooth de Weerdesteyn gepresenteerd door het Regionaal Historisch Centrum Zuidoost Utrecht. Het RHC heeft zeven familiearchieven, waarvan deze de grootste en de oudste is. In oktober 2012 kregen zij dit familiearchief in bruikleen en de taak om het toegankelijk en hanteerbaar te maken. Voor de familie de Wijkerslooth de Weerdesteyn is dit een ontlasting en een zorg minder. Het vroegste document stamt uit 1418 en gaat over de visserij in de haven van Edam. Tevens dook er een spannende hutkoffer op met 19e eeuws archiefmateriaal. Anderhalf jaar lang heeft inventarisator Ad van Bemmel stug doorgewerkt om de documenten uit te zoeken en te beschrijven. lees verder

21-3-2016: Archiefbank.be publiceert een folder met tips voor het identificeren van het erfgoed en het opmaken van een titel. Aan de hand van vragen determineer je of je te maken hebt met een archief of een collectie. Het beschrijven van erfgoed begint bij de identificatie van het geheel. Gaat het om een archief of een collectie? Van wie en waarover? Vaak spreekt dat voor zich, maar soms is het niet direct duidelijk. lees verder

18 maart 2016: In het oude stadhuis in Wijk bij Duurstede wordt de inventaris van het Familie-archief De Wijkerslooth de Weerdesteyn gepresenteerd. Het archief werd bewaard op kasteel Weerdesteyn in Langbroek. Ad van Bemmel maakte de inventaris in anderhalf jaar tijd inventaris van het acht meter lange archief. Het archief is eind 2012 door de heer R.J. de Wijkerslooth in langdurige bruikleen gegeven aan het Rijks Historisch Centrum Zuidoost Utrecht. Voorjaar 2015 volgde nog een grote 19de-eeuwse aanvulling in een hutkoffer uit Brussel. Beeldmateriaal van het Archief Familie De Wijkerslooth de Weerdesteyn (1418-1920) is door fotograaf Winfried Leeman online gezet. lees verder

10-3-2016: Mevrouw Beintema-Dubbeldam heeft het familiearchief van haar overleden man aan de gemeente Kollum geschonken. Het archief is van de vooraanstaande boerenfamilie Beintema uit Westergeest. Het gaat om een verzameling van onder andere koopakten, huurcontracten en genealogische gegevens. De documenten zijn afkomstig uit de achttiende tot en met de twintigste eeuw. lees verder

11-2-2016: Het project Particuliere Archieven Nederland op de kaart (Archief2020) begint met het maken van een plan van aanpak geschreven door Twan Mars en zal met een situatieschets laten zien hoe er met particuliere archieven in Nederland vanaf de oprichting van het Nederlands Economisch Historisch Archief is omgegaan. Hiermee wordt de tweedeling tussen overheidsarchief en niet- overheidsarchief in een breder perspectief geplaatst. De positie van particuliere archieven wordt nog steeds bediscussieerd. lees verder

4-1-2016: Het stadsarchief in Amsterdam heeft het Archief van familie Glerum ontsloten. Het bevat een schat aan unieke documenten over een van Amsterdams grootste kunstverzamelaars. Dit familiearchief werd in 2011 overgedragen aan de tweede zoon van Pieter Jan, Huub Glerum. Hij heeft het geordend en in 2013-2014 overgebracht naar het Stadsarchief. Delen van de collectie waren al eerder ondergebracht bij het Meertens Instituut, EYE en het Rijksbureau voor Kunsthistorische Documentatie, al naar gelang de aard en inhoud van het materiaal. lees verder

Januari 2016: Na twee jaar is de stichting Familiearchieven Beheer i.o. tot de conclusie gekomen dat er op korte termijn onvoldoende mogelijkheden zijn om een depot voor familiearchieven van de grond te krijgen. Daarmee is de werkgroep ontbonden. Over het algemeen wordt het initiatief door vele mensen en organisaties toegejuicht, maar er bestaat nog geen daadwerkelijke ondersteuning in de uitvoering. Wie weet komt op een later tijdstip dit initiatief weer boven drijven, want het verloren gaan van belangrijk cultureel erfgoed wil toch niemand. lees verder

stuur uw nieuws naar info@familiearchieven.nl